ŁaGG-3 – 1/48 ICM
Historia
Zbudowany przeze mnie model przedstawia samolot myśliwski ŁaGG-3 w barwach lotnictwa radzieckiego z okresu jesienno-zimowego 1941 roku. Maszyna służyła w 145. IAP (pułku myśliwskim) przemianowanym w okresie późniejszym na 19. GIAP (gwardyjski pułk myśliwski), stacjonujący w okolicach Murmańska. Samolot pomalowany był w standardowe barwy kamuflażu sowieckiego z dodatkowo naniesionymi plamami w kolorze białym, najprawdopodobniej farbą zmywalną. Na ogonie namalowane było godło osobiste w postaci polującego białego kota. Malowanie i oznakowanie tego egzemplarza udokumentowane jest kilkoma fotografiami.
Budowa modelu
Miniatura ŁaGG-3 ICM-u doczekała się na łamach naszego serwisu aż dwóch recenzji: autorstwa Jarka Jaworskiego i mojej.
Kadłub i kabina pilota
Prace przy modelu rozpocząłem standardowo od kabiny pilota. Odwzorowanie wyposażenia kadłuba w modelu jest wystarczające i nie wymagało wielu dodatkowych zabiegów waloryzacyjnych. Od siebie dodałem orczyki z uchwytami z cienkich paseczków blachy 0,1mm, wykonałem tablicę przyrządów od podstaw i dołożyłem pasy z blachy fototrawionej od Jaka-1. Wspomnianą tablicę wykonałem z kawałka polistyrenu grubości 0,25mm z otworami w miejscach zegarów, podklejonego papierem z nadrukowanymi zegarami. Po wklejeniu wszystkich detali do kadłuba i sklejeniu podłogi kabiny pomalowałem całość podkładem Mr.Surfacer 1000. Naniosłem następnie kolor szarozielony — użyłem farby Pactra RLM02. Tablicę przyrządów pomalowałem jasnoszarą farbą Pactra. Na zdjęciach ŁaGG-ów z tego okresu widać wyraźnie, że tablica była w jasnym kolorze.
Ślady eksploatacji we wnętrzu kadłuba wykonałem czarną farba temperową (tzw. wash), metalizerem Aluminium oraz dwoma odcieniami farby brązowej, imitującej odkryte spod farby elementy drewniane płatowca.
We wlotach do chłodnic wkleiłem siatki ochronne z drobnooczkowej siatki i wzmocnienia z pręcików polistyrenowych. Dorobiłem także osłony wylotów z chłodnic z blachy aluminiowej 0,2mm. Kadłub po sklejeniu wymagał korekty długości, ponieważ jedna z połówek była nieco dłuższa. Lufy działek i karabinów wykonałem z igieł lekarskich. Zamontowałem je w otworach powstałych po usunięciu plastikowych imitacji luf w detalach modelu.
Skrzydło i usterzenie
Skrzydła kleiłem w ten sposób iż do dolnego płata dokleiłem najpierw górne połówki lewego i prawego skrzydła. Po wyschnięciu kleju odciąłem klapy z dolnej części skrzydła i odciąłem lotki. Dopiero przygotowany w ten sposób płat wkleiłem do kadłuba. Tu niestety wyszły wady modelu — skrzydło u nasady jest dłuższe od miejsca montażu na kadłubie. Musiałem brakujący fragment dokleić z płytki polistyrenowej 2mm, następnie szlifując ją do odpowiedniego kształtu.
Waloryzacji poddałem lotki wcześniej odcięte od skrzydła. Wyciąłem w nich otwory na zawiasy, które wykonałem z kawałków tworzywa. Wyszlifowałem także ich krawędzie nadając im poprawne kształtu, umożliwiające montaż w pozycjach wychylonych w skrzydle.
Stery wysokości odciąłem od stateczników poziomych i podobnie jak lotki wyposażyłem w zawiasy po czy skleiłem ponownie w całość montując stery lekko wychylone w dół. Usterzenie dobrze pasuje do otworów montażowych w kadłubie i po przyklejeniu nie wymagały szpachlowania. W wycięciach na klapy wkleiłem żebra wykonane z cienkiego polistyrenu. Klapy wykonałem z zestawu Part dedykowanego do samolotu Ła-7. Ze względu na tą samą konstrukcję i wymiary pasowały do skrzydła modelu w sposób zadowalający.
Malowanie i oznakowanie
Na podstawie analizy zdjęć tego egzemplarza przyjąłem, podobnie jak sugeruje instrukcja, że był on pomalowany na górnych powierzchniach kolorem zielonym i czarnym z dolnymi powierzchniami jasnoniebieskimi. Na górnych powierzchniach naniesiony był w postaci plam kolor biały.
Malowanie modelu rozpocząłem od zabezpieczenia taśmą Tamiya kabiny i luków. Pokryłem model Mr.Surfacerem 1200. Po wyschnięciu podkładu i poprawkach polegających na podszlifowaniu drobnym papierem miejsc wymagających korekty namalowałem wzdłuż linii podziałowych i w zakamarkach czarną farbą zaciemnienia. Rozpocząłem malowanie właściwego kamuflażu od dolnych powierzchni. Farbą wyjściową jakiej użyłem była Pactra 109. W czasie malowania w niektórych miejscach dodałem białej farby, aby wzmocnić efekt wypłowienia koloru. Gdy niebieska farba wyschła zamaskowałem dolne powierzchnie i rozpocząłem malowanie górnych i bocznych powierzchni modelu. Użyłem zielonej farby Gunze H58 z domieszka żółtej w celu rozjaśnienia niektórych partii modelu. Czarne plamy naniosłem po zamaskowaniu powierzchni taśmą Tamiya. Użyłem matowej czarnej farby Gunze H, z domieszką farby ciemnozielonej. Ostatnim kolorem był biały. Kolejne maskowanie modelu taśmą Tamiya i nałożenie białej matowej farby Gunze H. Po wyschnięciu farb usunąłem maskowanie i pokryłem cały model lakierem bezbarwnym (sidolux).
Kalkomanie naniosłem na model wykorzystując swoja sprawdzoną metodę — sidolux pod kalkomanie i płyn MicroSol na kalkomanie.
Prace wykończeniowe
Do modelu wkleiłem wcześniej przygotowane rury wydechowe. Rozwierciłem w nich otwory wylotowe nadając temu elementowi wygląd rury. Pomalowałem je matalizerami z domieszka brązowej farby. Od masztu antenowego do ogona zamocowałem linki antenowe. Wykorzystałem mocno rozciągniętą ramkę od modelu. Uzyskany w ten sposób cieniutki pręcik o grubości włosa jest bardzo łatwo zamocować za pomocą zwykłego kleju do plastiku.
W związku z tym, iż model ma przedstawiać maszynę w trakcie eksploatacji w trudnych jesienno-zimowych warunkach musiałem koniecznie wykonać ślady eksploatacji. Rozpocząłem od zapuszczenia linii podziałowych i zakamarków na powierzchniach płatowca farbą temperową rozcieńczoną wodą z dodatkiem płynu do mycia naczyń. Takie zabrudzenie linii wyciąga efekt preshadingu. Również tą farba, mieszając czarną z brązową w różnych proporcjach, zrobiłem ślady wycieków paliwa i oleju obok wlewów i otworów inspekcyjnych.
W miejscach, gdzie poszycie było metalowe przy pomocy metalizera MM Aluminium wykonałem otarcia i odrapania farby. Na powierzchniach krytych sklejką ślady zużycia powłoki malarskiej pomalowałem mieszanką farb szarej i brązowej, zaś na powierzchniach krytych płótnem szarą. Na spodzie skrzydeł, w gondolach i na nasadzie płata naniosłem suche pastele w kolorach brązowych. Za rurami wydechowymi i w zakamarkach natrysnąłem mocno rozrzedzoną czarną farbę.
Zamocowałem za pomocą bezbarwnego kleju Humbrol ClearFix ostatecznie osłonę kabiny pilota w pozycji odsuniętej. Tak postarzały model pokryłem ostateczną warstwą półmatowego lakieru, będącego mieszanką bezbarwnej matowej Pactry i sidoluxu.
Materiały źródłowe
- Pilawskii Erik Soviet Air Force Fighter Colours 1941-45 Classic Publications, Londyn
- Stapfer Hans-Heiri LaGG Fighters In Action #163, Signal/Squadron Publications, Carrollton,1996
- Woronin W., Kolesnikow P. Sovietskije Istrebitieli Dossaw SSSR, Moskwa, 1986
Galeria
